Historia szkoły
Szkoła w Łaznowie istnieje od przeszło dwóch wieków. W 2008 r. minęło 200 lat ciągłego nauczania realizowanego w tej placówce. Zachowane do dziś dokumenty potwierdzają, że jeszcze przed rokiem 1808 dzieci łaznowskich włościan pobierały naukę w swojej wsi.
Pierwszym dokumentem, mówiącym o założeniu szkoły w Łaznowie, była „Tabella szkolna amtu (urzędu) Łaznowskiego w powiecie Brzezińskim DepartamentuWarszawskiego”. Był to formularz z dnia 1 czerwca 1808 r., wypełniony przez Dozór Szkolny, a podpisany przez min.: Generalnego Naddzierżawcę Ekonomii Łaznów Fryderyka Dawida Biedermana i księdza komendarza Prokopa Wesołowskiego.
Strona „Tabelli szkolnej”
Pierwszym nauczycielem, wskazanym przez Dozór Szkolny, został WincentyJastrzębski, który rozpoczął swą pracę 15 maja 1808 r. Ze względu na to, że chłopskie dzieci pomagały w pracach gospodarskich – wypasały inwentarz – pierwszy rok szkolny rozpoczął się dopiero 2 X 1808 r. Pomieszczeniem, gdzie od 1808 r. Dozór Szkolny „widział odbywanie nauk”, był stary budynek browaru, który należał do probostwa. Później szkoła została przeniesiona do jednego z domów na plebanii. Jedno pomieszczenie zajmował nauczyciel, w drugim odbywała się nauka. Stan ten uległ zmianie, gdy probostwo w Łaznowie objął ksiądz Tadeusz Janiszewski. Zajął on budynek dla swych potrzeb.
Pismo Podprefekta Trzcińskiego Nauk” do Wincentego Jastrzębskiego
Po utworzeniu Królestwa Polskiego nowym Naddzierżawcą Ekonomii Łaznowskiej został w 1819 r. Wincenty Zaiączek, a sprawy oświaty przejął Wydział Oświecenia przy Urzędzie Komisarza Obwodu Rawskiego. W 1820 r. został sporządzony plan budowy szkoły w Łaznowie. W 1828 r. Dozór Szkolny wynajął od włościanina Jana Pluty stancję dla nauczyciela, a izbę szkolną „do dawania Nauk” od młynarza.
Umowa między Dozorem Szkoły Elementarnej w Łaznowie a nauczycielem Stanisławem Rykalskim – zatwierdzona 15 września 1828 r. w Warszawie
Starania władz Województwa Mazowieckiego, Komisarza Obwodu Rawskiego oraz miejscowego Dozoru Szkolnego w sprawie wybudowania nowej szkoły przerwał wybuch powstania listopadowego w 1830 r. Po jego stłumieniu Ekonomia Narodowa Łaznów została nadana na własność Tajnemu Radcy Stanu – Michałowi Bończy Brujewiczowi jako dominium. 17 maja 1837 r. szkoła została przeniesiona do wolnego domu po strażniku leśnym. Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych, Duchowieństwa i Oświecenia Publicznego – władze oświatowe Królestwa Polskiego – zmusiły dziedzica Łaznowa – donatariusza Brujewicza do wybudowania w 1846 r. nowej szkoły. Budowniczym był dziedzic z Jankowa – Franciszek Jabłoński. Budynek znajdował się w miejscu dzisiejszej szkoły. W latach 1851–1860 uległo likwidacji 239 szkół elementarnych, w tym 189 wiejskich. Mimo tych restrykcji szkoła w Łaznowie trwała, a nawet, dzięki składkom zebranym przez Towarzystwo Szkolne, wzbogacano jej wyposażenie.
W 1862 r. car zatwierdził „Ustawę o wychowaniu publicznym w Królestwie Polskim”. Obowiązywała ona do 1872 r.
Po upadku powstania styczniowego łaznowska szkoła została zrusyfikowana. Na tym tle doszło do konfliktu między mieszkańcami Łaznowa a nauczycielem Michałem Łąckim, który bardzo gorliwie wykonywał zalecenia władz oświatowych. Z tego powodu w roku szkolnym 1873/ 1874 od września do 3 listopada łaznowscy chłopi nie posyłali swych dzieci do szkoły. Domagali się nowego nauczyciela. Protesty okazały się skuteczne i 1 lutego 1874 r. w placówce został zatrudniony Jan Nepomucen Jędrzejewski. Pracował w tej szkole 5 lat.
Rok 1905 przyniósł na ziemiach polskich wzrost nastrojów antycarskich. W szkolnictwie wyrażało się to licznymi strajkami dzieci i młodzieży we wszystkich typach szkół. Mieczysław Bandurka w rozprawce pt: „Strajki szkolne na wsi w okręgu łódzkim podczas rewolucji 1905–1907” podaje informacje o akcjach protestacyjnych i strajkach, m.in. w łaznowskiej szkole. Społeczeństwo domagało się nauczania w języku polskim i zmian programowych – np. przywrócenia nauczania ojczystej historii.
Mapka: Strajki szkolne w okręgu łódzkim
Od początku I wojny światowej do połowy 1915 r. szkoła nie była czynna z powodu działań wojennych. W miarę przesuwania się frontu w budynku mieścił się szpital żołnierzy rosyjskich i niemieckich. Zajęcia szkolne rozpoczęto 1 września 1915 r. w bardzo trudnych warunkach. W wyniku wydarzeń politycznych lat 1905–1907 obok starej łaznowskiej – tzw. gminnej, istniały: dwie szkoły wiejskie w Rokicinach i Popielawach, dwie szkoły prywatne: w majątku donacyjnym – tzw. „Belweder” oraz w Michałowie – „U Glonka”.
Pozostałości po siedzibie M. B. Brujewicza – tzw. „Belweder”
Na podstawie istniejących dokumentów, np. „Spisu uczni – książka główna Schuler – Hauptbuch szkoły Prywatnej w majątku donacyjnym Łaznów” wiadomo, że w latach 1916–1923 w szkole prywatnej – „Belweder” nauczycielem był Jan Sęk. W tym czasie zakończyła swą działalność „szkoła u Glonka”. Rodzice zdecydowali o posyłaniu swych dzieci do szkoły w dworze lub do Łaznowa. Ich decyzja była związana min. z wydanym w 1919 r. przez Naczelnika Państwa „Dekretemo obowiązku szkolnym”. W 1925 roku wzrósł stopień organizacyjny szkoły, został też otworzony VI oddział. Ogólna liczba uczniów tym czasie wahała się od 160 do 180.
Zdjęcia ze zbioru rodzinnego Pana Andrzeja Mikuły z Łodzi, Uczniowie w roku 1920 i 1922 wraz z nauczycielką Panią Ireną Puksztą z Łodzi, ur. 3.01.1897 r., zm. 13.05.1981 r.
Nauczyciele i uczniowie szkoły w Łaznowie- 1927 r.
W dniu 15 stycznia 1930 r. został założony przy szkole Uniwersytet Ludowy, do którego zapisało się 89 młodych i starszych osób.
Z początkiem roku szkolnego 1930/1931 został utworzony VII oddział, do którego uczęszczało 16 osób. Było to bardzo ważne, ponieważ wcześniej łaznowscy uczniowie kończyli naukę po klasie VI, a najzdolniejsi kontynuowali edukację w klasie VII w Będkowie.
Rok 1932. Na krzesłach od prawej strony: M. Kornacki, M. Królówna (później Kornacka), ksiądz Rabiński i Jan Kufel
M. Kornacki, nauczyciele i uczniowie przed starym budynkiem szkoły obok „Belwederu”
Lata 30-te XX w. były okresem pogłębiających się problemów lokalowych szkoły. Ze względu na to, że 216 dzieci uczyło się w starym, prawie 100-letnim budynku, zaistniała konieczność wynajęcia dodatkowych pomieszczeń. Urząd Gminy wyremontował „Belweder”, w którym uczyły się klasy IV–VII, zaś dla oddziałów I–III wynajęto pomieszczenia u gospodarzy: Szymańskiego, Lewandowskiego i Waszczykowskiego.
Ważnym okresem w dziejach szkoły był rok 1937, kiedy w kwietniu podjęto decyzję o budowie nowego budynku szkolnego.
Szkoła w trakcie budowy – ok.1937 r.
W tym czasie kierownikiem szkoły był Mieczysław Kornacki. Naukę pobierało 278 uczniów. Kadra nauczycielska wraz z kierownikiem liczyła 5 osób: Maria Kornacka, Joanna Zalewska, Władysław Kowalewski, Bronisława Sońta. Sprawa budowy wywoływała wiele emocji i sporów: szkołę chcieli mieć mieszkańcy Rokicin i Łaznowa. Dzięki determinacji kierownika Kornackiego i księdza proboszcza Rabińskiego, którzy monitowali w tej sprawie w Ministerstwie Oświaty, udało się uzyskać pozwolenie na budowę w Łaznowie. Zbierano dobrowolne składki. Gospodarze opodatkowali się po 1 zł od morgi, wiele prac wykonywali bezpłatnie.. Szczególnie zaangażowani byli łaznowianie: Jan Andryszek, Antoni Płeska, Jan Krala, Michał Karp.
Część funduszy uzyskano z dzierżawy i sprzedaży 9 mórg ziemi przyznanej szkole w 1924 r. w ramach parcelacji dominium. W tym samym roku, po wykopaniu fundamentów, odbyła się wielka uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego pod planowaną szkołę. Zgromadziła ona wielu ludzi z Łaznowa i okolic. Jeszcze tego samego roku udało się wybudować i wykończyć parter, a rok później pokryć budynek. W roku szkolnym 1938/ 1939 nauka odbywała się już w nowych, lepszych warunkach. 
Uroczyste poświęcenie kamienia węgielnego przez księdza Rabińskiego
Uroczystość z okazji wmurowania kamienia węgielnego
Budynek szkoły-1939 r.
M. Kornacki i uczniowie szkoły w Łaznowie na wycieczce w Wieliczce – 6 maja 1939 r.
Początek II wojny światowej i pierwsze lata okupacji – do 1942 r. – zmieniły zasadniczo życie mieszkańców Łaznowa. Mimo bezwzględnych działań okupantów w szkole prowadzono nauczanie 256 dzieci. W zajęciach miały miejsce liczne przerwy. Były one spowodowane stacjonowaniem w szkole wojsk niemieckich. Z programu nauczania wycofano historię i geografię, a podręczniki do tych przedmiotów odebrano uczniom. W czasie wojny w budynku szkolnym – w części zamieszkiwanej przez rodzinę Kornackich – Niemcy umieścili siedzibę gminy Łaznów.
6 VI 1942 r. – w święto Bożego Ciała, po północy został aresztowany kierownik szkoły – Mieczysław Kornacki. Była to akcja wymierzona przeciwko nauczycielom z całego regionu – tej nocy podobny los spotkał pedagogów z sąsiednich szkół. Przez pewien czas przetrzymywano ich w więzieniu w Tomaszowie Mazowieckim, po czym wywieziono do obozów koncentracyjnych.
Kornacki do końca wojny był więźniem obozów w Oświęcimiu, Gross Rosen,Mathausen. Po aresztowaniu męża kierownikiem szkoły została jego żona – Maria. Informacje o losach rodziny Kornackich uzyskała Maria Gradowska – nauczycielka Szkoły Podstawowej w Łaznowie, która odszukała żyjących członków tej rodziny. Córka Marii i Mieczysława – p. Jadwiga Kornacka udostępniła dokumenty i rodzinne fotografie z okresu pracy rodziców w szkole w Łaznowie. Po II wojnie światowej konieczne były działania modernizacyjne pomieszczeń i sprzętów szkolnych na parterze oraz prace wykończeniowe na piętrze. Brakowało wielu pomocy naukowych, nie było podręczników, dostosowanych do nowych programów nauczania. Mimo własnych trudności i potrzeb łaznowscy uczniowie czynnie włączali się w ogólnopolskie akcje – w szkole istniało Szkolne Koło Odbudowy Warszawy, które zbierało środki na renowację zniszczonej stolicy.
Na początku lat pięćdziesiątych XX w. szkoła w Łaznowie liczyła ok. 140–150 uczniów, którzy uczyli się w siedmiu oddziałach: po jednym z każdego rocznika. Nauka odbywała się tylko na parterze – do dyspozycji były cztery sale lekcyjne. Na początku roku szkolnego 1951/52 nastąpiły zmiany personalne. Kierownikiem przestał być Bronisław Kosturkiewicz, którego zastąpiła na tym stanowisku Bronisława Wawszczak. W roku szkolnym 1952/53 zostały wybudowane piece kaflowe w czterech klasach i świetlicy. Na początku lat 50- tych zastąpiono też oświetleniem elektrycznym dotychczasowe lampy naftowe.
Od lewej: Zofia Malinowska, Józef Mierzwa, Bronisława Wawszczak, Ryszard Gradowski, Feliksa Gradowska
Rok 1957 przyniósł duże zmiany w organizacji szkoły. Ówczesna kierowniczka Bronisława Wawszczak była inspiratorką utworzenia dwuletniej Szkoły Przysposobienia Rolniczego przy Szkole Podstawowej w Łaznowie. Ostateczna liczba 25 uczniów (21 chłopców i 4 dziewczęta) została ustalona pod koniec listopada tego roku. 30 X 1957 r. odbyło się uroczyste otwarcie tej szkoły.22 II 1958 r. łaznowska szkoła była miejscem odbycia wojewódzkiej konferencji kierowników szkół przysposobienia rolniczego i nauczycieli zawodu. Obecny był inspektor z Ministerstwa Oświaty, który wręczył młodzieży zaproszenie na 3-dniową, bezpłatną wycieczkę na Śląsk. Odbyła się ona w sierpniu 1958r. i była nagrodą za wysokie wyniki osiągane przez słuchaczy. Wyróżniającym się uczniem był Stanisław Cuper. Naukę w szkole przysposobienia rolniczego dzielono na dwa okresy:
• naukę teoretyczną
• naukę praktyczną (od 1. 04 do 31. 10). Podczas „nauki praktycznej” nauczyciele zawodu – inżynierowie, uczący jednocześnie w Technikum Rolniczym w Czarnocinie, odwiedzali swych uczniów 2 razy w tygodniu. Od początku istnienia szkoły do roku szkolnego 1960/1961 byli to: Wiktor Frelek, Tadeusz Sochaczewski i Romuald Mosieński.
Prowadzono przedmioty zawodowe: chów i użytkowanie zwierząt, zajęcia praktyczne z mechanizacji, uprawa roślin, ćwiczenia i zadania w gospodarstwie, BHP. Słuchacze pobierali też lekcje jazdy na traktorze. Łaznowska Szkoła Przysposobienia Rolniczego była w tym czasie jedyną placówką tego typu w powiecie.
Szkoła Przysposobienia Rolniczego zakończyła swą działalność z końcem roku szkolnego 1962/1963. Kierownik B. Wawszczak, nauczyciele i uczniowie z wizytatorem Holcerem
(w pierwszym rzędzie – drugi od lewej)
We wrześniu 1960 r. kierownictwo szkoły objął Jan Mierzejewski. 26 maja 1962 r. z inicjatywy kierownika Mierzejewskiego przy Szkole Podstawowej w Łaznowie został utworzony zespół muzyczny. Prowadził go ówczesny kierownik szkoły w Będkowie – F. Gernand.
Kierownik Jan Mierzejewski, Feliksa Gradowska, Zofia Malinowska i członkowie zespołu muzycznego
W dniu 12 stycznia 1984 r. został powołany Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły i Przedszkola, w skład którego wchodzili przedstawiciele szkoły, organizacji politycznych i społecznych działających w obwodzie szkoły, Komitetu Rodzicielskiego, radni i sołtysi oraz członkowie OSP w Łaznowie. Na przewodniczącego Komitetu został wybrany ówczesny dyrektor szkoły Ryszard Gradowski, który tę funkcję pełnił do roku 1997 – do końca rozbudowy. W roku 1989 Ryszard Gradowski odszedł na emeryturę, a na stanowisku dyrektora szkoły zastąpiła go Elżbieta Senderecka. Do roku 1989 zgromadzono 200 000 sztuk cegły, zakupiono i zlasowano 15 ton wapna, wykonano niezbędną dokumentację techniczną, uzyskano notarialne przekazanie działki. Budowa była prowadzona przede wszystkim w oparciu o dotacje finansowe Urzędu Gminy Rokiciny i coraz bardziej wzrastające, w miarę postępu budowy, środki przekazywane przez Kuratorium Oświaty w Piotrkowie Trybunalskim. Mieszkańcy Łaznowa i wsi, leżących w obwodzie szkoły, aktywnie włączyli się w rozbudowę. Na koniec 1994 r. wkład środowiska lokalnego został wyliczony przez inspektora nadzoru na 40% wartości wykonanego obiektu. Prace budowlane zostały podzielone na dwa etapy. Pierwszy, z wprowadzonymi ze względów finansowych zmianami, zakończono w 1997 r. Drugi etap, obejmujący m.in. salę gimnastyczną, nie został zrealizowany do dziś. Jest to wyzwanie dla kolejnego pokolenia.
Budowa nowej części szkoły i przedszkola- 1991 r.
Uroczyste otwarcie nowego budynku szkolnego, połączone z dużą imprezą i uroczystością szkolną, miało miejsce 24 września 1999 r. W roku szkolnym 1999/ 2000 nauka odbywała się już w pomieszczeniach znajdujących się w dobudowanej części szkoły. W tym samym czasie przedszkole zostało przeniesione do nowej części budynku , gdzie otrzymało do własnej dyspozycji dwie sale wraz z zapleczem sanitarno-gospodarczym. W tym samym roku do szkoły w Łaznowie zaczęły uczęszczać dzieci z Popielaw.
W ich dotychczasowej szkole utworzono gimnazjum. Jedną z najprężniej działających organizacji społecznych w środowisku szkoły jest Ochotnicza Straż Pożarna, przy której istnieje, założona w 1919 roku, orkiestra dęta. Po odejściu starszych członków groziła jej likwidacja. Naboru do orkiestry dokonywano wówczas wśród uczniów starszych klas łaznowskiej szkoły. Współpraca szkoły z OSP pogłębiła się jeszcze bardziej w latach osiemdziesiątych. Uczniowie przygotowywali programy artystyczne na uroczystości, np. oddania do użytku nowej strażnicy, rocznic związanych z powstaniem straży, odsłonięcia odbudowanego w 1993 roku pamiątkowego obelisku z okazji 75 rocznicy Odzyskania Niepodległości przez Polskę. Działania wszystkich dyrektorów i nauczycieli Szkoły Podstawowej w Łaznowie zmierzały i zmierzają w takim kierunku, aby zapewnić uczniom jak najwyższy poziom nauczania i wyposażyć ich w umiejętności potrzebne w nowoczesnym
świecie. Jednym z przykładów jest pozyskanie w 2007 r., ramach projektu realizowanego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej „Pracownie Komputerowe dla Szkół”, nowoczesnej pracowni komputerowej, w której przeprowadzono kursy dla rodziców uczniów naszej szkoły oraz pracowników instytucji z terenu Gminy Rokiciny. W sierpniu 2008 r. Elżbieta Senderecka odeszła na emeryturę. Od 1 września tego roku stanowisko objął Tomasz Wilk. W centrum uwagi dyrektora znalazły się, obok spraw dydaktycznych, działania związane z zarządzaniem mieniem i majątkiem szkoły. Już w ciągu pierwszego roku jego pracy przeprowadzono gruntowny remont budynku szkolnego. Na zewnątrz wykonano prace termoizolacyjne. Środki finansowe pozyskiwano z Gminy Rokiciny, Rady Rodziców oraz organizowanych przez rodziców akcji charytatywnych na rzecz szkoły. W latach 2011-2012 powstał kompleks boisk sportowych Orlik 2012.
Uczniowie Szkoły Podstawowej w Łaznowie podczas występu- 1993 r.
W roku szkolnym 2009/ 2010 uroczyście obchodzony był jubileusz 200–lecia Szkoły Podstawowej w Łaznowie. Rocznica ta połączona była z nadaniem imienia bohatera narodowego – Tadeusza Kościuszki.
Uroczystość nadania imienia i sztandaru Szkole Podstawowej w Łaznowie- 27.06.2010 r.
Tadeusz Kościuszko- Patron Szkoły Podstawowej w Łaznowie
Szkoła w Łaznowie, która istnieje już od przeszło 200 lat, powstała i rozwijała się dzięki poparciu środowiska lokalnego, które było zainteresowane jej działalnością. Chłopi sami decydowali o losach szkoły, wyborze nauczyciela. Interesowali się treściami nauczania, często realnie wpływali na ich dobór i charakter. Dbali o poprawę warunków lokalowych, wyposażenie w sprzęt i pomoce naukowe.
Na przestrzeni lat wielokrotnie pokazali, że łaznowska szkoła istniała tylko dzięki ich zaangażowaniu i pomocy.
Szkoła wyrosła z marzeń i pragnień włościan, którzy wierzyli w lepsze życie swych dzieci.
Myśl ta stanowi do dziś priorytet, którym kierują się w swej pracy dyrektor i nauczyciele.
Naczelną ideą naszej szkoły jest to, aby dzieci wzrastały w poczuciu tożsamości narodowej, pięknego dziedzictwa historycznego i kulturowego regionu, w którym mieszkają.
Nauczyciele, kierownicy i dyrektorzy Szkoły Podstawowej w Łaznowie:
Wincenty Jastrzębski
1808
Michał Łącki
1873-1874, 1879-1893
Jan Jędrzejewski
1874-1879
Jan Sęk
1916- 1923
Irena Pukszta
1920-1923
Henryk Dzienisiewicz
1930
Mieczysław Kornacki
1934 -1942, 1945 -1946
Maria Kornacka
1942 -1945, 1946 -1948
Bronisława Wawszczak
1951 - 1960
Jan Mierzejewski
1960 - 1968
Ryszard Gradowski
1968 - 1972
Elżbieta Fibich
1972 - 1973
Marian Grzywacz
1973 - 1974
Michał Pluta
1974 - 1975
Ryszard Gradowski
1975 - 1989
Elżbieta Senderecka
1989 - 2008
Dyrektorzy Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Łaznowie :
Tomasz Wilk
2008 - 2018
Paweł Bieliński
2018 -
Opracowanie: mgr Jolanta Pawelec, mgr Maria Gradowska, mgr Ryszard Gradowski